ننامیدنی؛ لحظه‌ حال و دائو‌  

امشب شب یلدا، خواندنِ شاهنامه را فراموش نکنیم که یک اثرِ غنی مانوی‌ است .

فریدون رهنما: سیاهی‌های زمان ما… همه این پولادهایی که جانشین بذرهای روشن قلب‌ها پرتپش شده… همۀ این چاقوهای احمقانه… اما بگذار پنجره باز شود و در این روشنایی وحشتناک همه چیز را ببینم چه اهمیت دارد که اگر این روشنی درد ما را بیشتر می‌کند. چون در تاریکی حتا آدم‌های خوب به هم تنه می‌زنند و یکدیگر را متهم می‌کنند. دوره، دورۀ شاهنامه است

ابراهیمی، نماینده مجلس: برای هزار تا ۲ هزار نفر در شهرستان دلفان لرستان به علت فروش مواد مخدر حکم اعدام صادر شده / این افراد در آستانه اعدام قرار دارند / در نامه‌ای به رئیس قوه قضاییه خواستار جلوگیری از اجرای این احکام شده‌ام

یحیی ابراهیمی می گوید: هزار تا دو هزار نفر از هموطنان ما در شهرستان دلفان لرستان متاسفانه به علت فروش مواد مخدر حکم اعدام برای آن‌ها صادر شده و در مرحله اجرای احکام هستند.

پایگاه خبری تحلیلی انتخاب (Entekhab.ir) :
نماینده شهرستان دلفان در استان لرستان گفت: برای هزار تا دو هزار نفر از اهالی شهرستان دلفان لرستان در ارتباط با جرایم مواد مخدر حکم اعدام صادر شده است.

یحیی ابراهیمی در ویدیویی که در شبکه‌های اجتماعی منتشر شده گفت: هفته گذشته به صورت میدانی از دلفان بازدید کردم و با خانواده‌های زندانیانی که به خاطر فروش مواد مخدر به اعدام محکوم شده‌اند دیدار داشتم.

وی افزود: براساس گزارشاتی که خانواده زندانیان اعلام کردند، هزار تا دو هزار نفر از هموطنان ما در شهرستان دلفان متاسفانه به علت فروش مواد مخدر حکم اعدام برای آن‌ها صادر شده و در مرحله اجرای احکام هستند.

او گفت در نامه‌ای به رئیس قوه قضاییه خواستار جلوگیری از اجرای این احکام شده است.

ابراهیمی تاکید کرد: من واقعا از این وضعیت متاثر شدم، هم برای خودم و هم برای مسئولینی که در طول ۴۴ سال گذشته، زمینه‌های ارتکاب جرم و این اعدام‌ها را فراهم کرده‌اند. متاسفانه اکنون شاهدیم که این افراد در آستانه اعدام قرار دارند

گفتنی است شهرستان دلفان در استان لرستان با ۱۴۵ هزار نفر جمعیت از جمله شهرستان‌های محروم است که نرخ بیکاری در آن از میانگین کشوری بیشتر و بالای ۲۵ درصد است.

شاخص فلاکت کل کشور در سال ۱۴۰۱ حدود ۵۴.۸ درصد برآورد شده است. این شاخص در استان لرستان ۶۷.۲ درصد گزارش شده است.

این تا تو روز.

به نام یک روشن

مثلِ خودم.

این تا تو را نداشت

وقتی که نه پاک می‌شوم.


نفر اول است مجموعِ خودم
- - -
امیر قاضی پور

همه ابر می‌شود در ابرهایِ تو
رساتر از فراتر
یک طعام برایِ شِکر
سینه‌اش گُل می‌داد
با خودت بُردی هی چنگ می‌زند به صورتت
انگشتِ نشانه‌‌مان
بالم گشوده نمی‌شود
ظرف‌هایِ کهنه در تالارِ بزرگِ شهر
اتاق خواستم از عروسک
که هنگامِ رقصیدنِ یک آشپزخانه باز می‌شود
چه عیبی دارد که این سبزه‌زارِ شور می‌خرامد بر این رود

اگر یک اتفاق کوچک بیفتد
ساق‌های پا
و دندانه‌هایِ یک درخت
در شکلِ مسافری که به آن می‌زنیم
آثارم را سرانجام بر ریشه‌هایشان
اما حرف آمد که در سکوت
- - -
امیر قاضی پور






کانال شعر در تلگرام:
https://t.me/ghazipooramir

روحِ زمانه تقصیرِ هگل است

هیچ کس به هیچ کس فشار نمی‌یاره
تنه یِ درخت
یا شاتوت‌های بُریده
و حصارهایِ گندم
اقدامش، تماسی بود
مفعولِ بی واسطه
شکل را فرمان می‌دهد


خاطره یِ رهگذر
یا فشرده شدنِ گندم
صدایِ آن که / کس را به تجلیل
وا می‌دارد



شاتوت / که به گذشته زیسته است
پرش‌هایِ یک درخت
" جملات رو که منفی بگی "
- - -
امیر قاضی‌پور




کانال شعرخوانی در تلگرام:
https://t.me/amirghazipoor

هنگام نوشتنِ برخی از شعرهایم ، هم شاد بودم و هم لذت بردم از فضاسازی که در شعر ایجاد شد . از کرانه تا بی‌‌کرانه؛ هنوز آن شادی ضمنِ خواندنِ آن شعرها با من هست ‌.
مثلِ شعر زیر که می‌خوانید 👇




تکان می‌دهد و تو را در خود عوض می‌کند
وزن‌هایِ آب‌هایِ آزاد
روشنیِ آب، مثالِ تفی سفید
وَق زده به عطرش
تیغ‌ها که بر بسترِ ماسه‌هایِ این بدن می‌نشیند
یک دلفین نفس می‌زند، می‌بوسد
به نشانه استمنا، خودش را درونِ خودش
با حس لَزِج از آبیِ خلیج
مثلِ گوشت ولو شده
لَخ در آب‌هایِ آزاد
صابون، آبی می‌نوشد
- - -
امیر قاضی‌پور





شعر بالا را در کانال تلگرام با صدای خودم خواندم:
https://t.me/vasazi/4605

مجموعه آثار

دفترهای شعر

شعر-عکس‌ها

نقدهایی بر آثار امیر قاضی پور

و ... شعرخوانی شاعر

در کانال تلگرام:

https://t.me/ghazipooramir

چه سبک رفت

"شهناز صاحبی" بازیگر فیلم قدرندیده و مهم فریدون رهنما " پسر ایران از مادرش بی اطلاع است " جدیدن درگذشت. او در فیلم-شعر "چه هراسی دارد ظلمت روح " اثر نصیب نصیبی هم بازی کرده بود . جایی فریدون رهنما، در میان‌نویسِ فیلم "پسر ایران..." در برابرِ کاراکترِ شهناز صاحبی که نقش دخترِ ایرانی-کانادایی را بازی کرده بود ، با دستخط خودش نوشته بود: چه سبک رفت!
خانم صاحبی از اعضای کارگاه نمایش بود و در بسیاری از محصولات این نهاد جریان ساز تاریخ نمایش ایران بازی کرد.

او همسر نصیب نصیبی، از بنیان‌گذاران جریانی به نام سینمای آزاد در پیش از انقلاب ۵۷ بود.
دوستان شاعر و اهل هنر ، توجه کنید به دو فیلم و شاه‌کارِ اصلن دیده نشده‌ یا کمتر دیده شده با بازی شهناز صاحبی یعنی فیلم‌های "پسر ایران از مادرش بی‌اطلاع است " و "چه هراسی دارد ظلمت روح " .

هیچ چیز از زندگی نمی‌دانم مگر از طریقِ سینما

■ آخرِ سالِ میلادی، لیست‌هایِ بهترین فیلم‌هایِ سینمایِ جهان از نگاهِ منتقدان و مجلات سینمایی در حالِ انتشار است . همیشه حسرت می‌خورم چرا در شعرِ ایران، منتخبِ بهترین آثار را نداریم . اتفاقِ شعری در حد چاپ چند کتاب بدونِ سانسور به شیوه الکترونیکی را البته داشتیم؛ که قابل توجه است . هر اثرِ هنری و سینمایی در بالاترین سطحِ خود، در نهایت می‌تواند شعر نامیده شود . خوبیِ دنیای سینما، در این است که با دیدنِ هر فیلم، حداقل چند نقد و ریویو و گفتگو می‌خوانیم و می‌بینیم . به همراه امیر وزین، در جلسه سینماشعر، رویِ برخی فیلم‌ها گفتگوی انتقادی داشتیم که در کانال تلگرام شعر بی پایان( @vasazi) منتشر شده است . َ


■ منتخب فیلم‌ها - آثاری که در سال ۲۰۲۳ ، دوست داشتم و دارم :
۱. روزهای عالی ( Perfect Days ) از ویم وندرس
۲.فیلم Enys Men ، به کارگردانی Mark Jenkin
۳. نمایش ( showing up) ساخته کلی رایکارد
۴. زندگی‌های گذشته ( Past Lives ) اثر سلین‌ سونگ
۵. بلوط پیر ( The Old Oak) ساخته کن لوچ
۶. آناتومی یک سقوط ( Anatomy of Fall) اثر ژوستین تریه
۷. حریم ( Sanctuary) ساخته زکوری ویگن
۸. باربی( Barbie) به کارگردانی گرتا گرویگ
۹. استروید سیتی ( Asteroid City) ساخته وس اندرسون
۱۰ . نبودن ساخته علی مصفا
۱۱. فیلم " هستی خدا جونم؟منم مارگارت " ( Are You There God? Its Me Margaret ) به کارگردانی کِلی فرِمون کریگ
۱۲. جنگل پرتقال به کارگردانی آرمان خوانساریان


نکته : پایانِ سال میلادی است . تا پایانِ سال خورشیدی خودمان، فیلم‌های بیشتری دیده‌ام که به لیست اضافه می‌شود. چطور می‌شود، از سکوت و سکون، فضای خالی و نیروی حالِ فیلم Perfect Days ساخته ویم وندرس گذشت و انرا ندید؟ شعر-فیلمی که عرفان کردن را در سینما تصویر کرد .گرترود استاین در جایی می‌گوید: "قدردانی از سکوت به قدر کافی برای همه نیست. " . اما در انتخاب‌هایِ من سه فیلم-شعر ، قدردانی از سکوت را به نحو احسن دارند . فیلم "نمایش" ( showing up) از شاعرِ سکوت خانم کلی رایکارد، فیلم Enys Men و فیلم "روزهای عالی " از وندرس که سکوت‌های طولانی دارد . پنج فیلم از لیست بالا را کارگردانانِ زن ساخته‌اند. بدونِ اینکه انتخاب‌ها از روی جنسیت باشد.

فیلم " بلوط پیر" ( The Old Oak) آخرین ساخته "کن لوچ" ، درست در وقتی که دچارِ احساسات و شعار دادن می‌شود، با یک وجه کاملن انسانی و عدالت محور، فیلم را خراب نمی‌کند. بلکه شاهدِ دیالوگ‌نویسیِ عالیِ نویسنده هستیم که فیلم را نجات می‌دهد . بلوط پیر نمونه یک اثرِ تاثیرگذار است. آموختنی است که می‌شود شعارِ عدالت داد و تاثیرگذار هم عمل کرد . تعهد ضمنِ کار معنا دارد. نه فقط یک شعارِ توخالی.
فریدون رهنما می‌گفت واکنش نشان دادن به تک‌تک رویدادهاست که به هستی ما معنا می‌بخشد. واکنشِ سینماییِ درخورِ توجه "کن لوچ " به مسائلِ مهاجرت و نژادپرستی دیدنی‌ست . هر روز باید یک فیلم خوب دید

شاعری به نام ویم وندرس
فیلمی که‌ سکوت، سکون، فضای خالی، مراقبه و نیروی حال را در خودش داره . فضاهای گسترده بازهم آقای وندرس

نگاهِ مثبت به زندگی و سکوت‌های طولانیِ فیلم perfect Days زیباست .
بازی‌هایی که دوست دارم: بازی کوجی یاکوشو .

داریوش مهرجویی باید زنده بود و فیلم Perfect Days ساخته ویم وندرس را می‌دید . عرفان و "عرفانِ کار " یعنی چی . عرفانی که با سکوت‌های طولانی و سکون و مراقبه و البته فضاهای خالی در فیلم روزهای عالی(Perfect Days) بدست می‌آید . اصلن میشود گفت که مذهبیِ راستین نه مذهبِ نمایشی، از طریقِ همین سکوت و سکون و مراقبه حاصل می‌شود.

مدام میگویند فلانی دیکتاتور بوده اما وطن‌دوست بوده. چون وطن را منحصر به خاک و آب نمیدانم و آن را با شهروندانش هم تعریف میکنم، در نظرم هیچ دیکتاتوری وطن‌دوست نیست چون تعریفش از وطن سراپا ایراد دارد. دیکتاتورها خوددوست هستند چون وطن را کالا و خانه انحصاری خود میدانند.
- مجتبی نجفی

آینه‌ای در برابرِ آینه‌ات می‌گذارم

در برابرِ یک اثرِ سینمایی مثلِ فیلم Enys Men ، به کارگردانی Mark Jenkin ، دیدن و نگریستن مهم است . بقولِ سیمون وِیِ شاعر: نگریستن است که ما را نجات می‌دهد نه خوردن. تصاویری که ذره ذره ادراک می‌شود. مثلِ پدیدار شدنِ گُل و گُلسنگ. از جنسِ حضور ، بدونِ کلام اضافه، انگار خودت را می‌بینی. حال رویا باشد باستان‌شناسی باشد بخشی از وجود خودت یا هر چیز دیگر. با تصاویر و دیدن. اینکه می‌گوییم شعر یک نوع "آمادگی" و " دریافت " است، نمونه درجه یک سینمایی‌اش همین شعرِ سینماییِ Enys Men ( صخره‌ سنگی ) است‌.
فیلم Enys Men را از سایت دیجی موویز دیدم و پیشنهاد می‌کنم دوستان شاعر و اهل هنر ، این فیلم را ببینند.





امیر جان درود یه کم جدل بکنیم.

آیا منطق حضور بدونِ کلام اضافه ما رو با سکوت رو در رو می‌کنه؟
چه تفاوتی و شباهت‌هایی ما بین خوردن و دیدن است؟
خوردن توان این و داره که مَزه تولید بکنه برای معده، محتوا غذایی رو پَدیدار بکنه
کنش و واکنش رو تامین بکنه.
همانطور که سلول‌های عصبی مغز و چشم در حین دیدن سعی می‌کنند محتوای درون خودشون تصاویر پیشینی خودشون رو ظاهر بکنند؛ درون سلول‌ها هیچ چیزی به جزء تصاویر شخصی وجود نداره یعنی عملا سکوت جای خودش رو می‌ده به یک نظم دوتایی بیرونی درونی، درون این نظم کلام اضافه‌ای وجود نداره اما عمیقا بر مبنای واکنش و به تعویق انداختن سکوت تمایل داره، نوعی شبه آمادگی نوعی شبه دریافت یک نوع دستور : دستورِ پدیدار کردن
اما سکوت پیش از هر چیزی از پدیدار کردن می‌گریزه آمادگی و فوریت کنار گذاشتن هر گونه نظم شناختی تمایل به شُدن تبدیل شدن به هر چیزی به جزء
خود یا مَن

فیلم Enys men
روی این دیوار دستوری پَدیدار شدن و شناخت یا حضور حرکت می‌کند اما سریع با نوعی فوریت و آمادگی سوراخش می‌کند عبور می‌کند
تبدیل می‌شود به هر چیزی غیر از خُود
مسئله اساسا پیروزی یا شکست نیست
مسئله جنگیدن با حضور هم نیست بلکه اینه : به غیرِحضور دست پیدا کنیم به واسازی به پرسشِ آغازین
✍ امیر وزین . سینماشعر

نامنتظر بودن
بجای منتظر بودن
غیرحضور به جای حضور
بله! دیدنِ آینه‌وار خود در پرده سینما
در فیلم «جنگل پرتقال»


بعد از چندسال رفتم سینما چارسو ، برای دیدنِ فیلم «جنگل پرتقال» ساخته‌ی آرمان خوانساریان . از فیلم خوشم اومد. اما چی میشد بدونِ حجاب اجباری ساخته میشد . اینکه فیلمسازی از یک اُرگان دولتی مثلِ فارابی پول گرفته و فیلم خوب و غیرحکومتی، محبوب سینمایی‌نویس‌ها ساخته دست مریزاد داره. تو قسمت پارتی جوانان در فیلم جنگل پرتقال، پسر و دختر ، کلاه خلبانی گذاشته بودند. احتمالن برای رد کردن سانسور و حجاب اجباری .
ریویو زیر از "محراب توکلی" را الان در دنیای تصویر خواندم. با نکاتش موافقم 👇




در مدح و مذمت نوستالژی/ یادداشتی درباره «جنگل پرتقال» ساخته آرمان خوانساریان

نوشته: محراب توکلی

کندوکاو یک اثر از منظر مولف، ساختارگرایی و الخ می‌تواند مخاطب را به اثر نزدیک کند. چشم‌انداز وسیع‌تری از یک فیلم به بیننده بدهد و رشته‌ای ارتباطی میان او و جهان اثر ایجاد کند. اما این رشته همیشه از جنس تفکر و تعقل نیست. گاهی پای حس و ادراک به میان می‌آید. ادراکی سینه‌فیلی. ادراکی که تعریف خاص و مشخصی ندارد. در بعضی موارد از جنس غم است، در بعضی دیگر از جنس شادی..
در این راستا، فیلم «جنگل پرتقال» را ورا‌ی روایت و تصویر می‌توان از دریچه‌ای دیگر نیز تماشا کرد.‌ تا به قراردادهای نانوشته میان مخاطب و فیلم رسید. به نوعی حال و هوا -و یا موود سینمایی- که در هر اثر به شکلی متفاوت ایجاد می‌شود.
«جنگل پرتقال» درام خود را در مدح و مذمت نوستالژی بنا می‌کند. بنایی که ایده اولیه‌اش از دل خاطرات محبوس و خاک‌ خورده در دفترچه زمان می‌آید. خاطراتی که همانند هنر در طول زمان دچار تحریف و خدشه نمی‌شوند. عشق‌بازی کاراکترها با زمان به شکلی ناخودآگاه ترفندی است که عنصر همذات‌پنداری را به بار می‌آورد و همذات‌پنداری در ساختارهای فیلم‌نامه‌نویسی معلول لذت است.
قصه فیلم «جنگل پرتقال» درباره معلم بد اخلاقی به نام علی بهاریان است برای حفظ شغل خود در تهران باید مدارک خود را تکمیل کند. او کارشناسی‌‌اش را از دانشگاه تنکابن گرفته. بنابراین علی بهاریان ملقب به سهراب بهاریان علی‌رغم میل باطنی‌اش به تنکابن می‌رود. مواجهه او با سرگذشتی که در این شهر داشته شبیه به یک اهرم یا یک محرکه‌ عمل کرده و اخلاق و رفتار معلم بد‌عنق را تحت تاثیر قرار می‌دهد. در این حین عشقی قدیمی از زیر خاکستر گُر می‌گیرد و بهاریان را دامن‌گیر می‌گیرد.

«جنگل پرتقال» یادآور چندین و چند عاشقانه هالیوودی در دهه نود میلادی است. رمانس‌هایی که در کش و قوس زمان و تلاطم روزگار، حلاوتی فراموش ناشدنی به یادگار می‌گذاشتند؛ از زوج دوست‌داشتنی تام هنکس و مگ رایان در «بی‌خواب در سیاتل» و «تو یک پیام داری» گرفته تا «تلخی‌های واقعیت»، «پیش از طلوع»، «ده چیز تو که من ازشون بدم میاد»، «شهر فرشتگان» و جک نیکلسون در فیلم «بهتر از این نمی‌شه»، البته می‌توان از «وقتی هری، سالی را ملاقات کرد» هم یاد کرد. تمام این آثار بر عشقی متمرکزند که در ابتدای امر برای مخاطب سخت و مشکل به نظر می‌رسد. چرا که شخصیت‌ها با یکدیگر فاصله دارند. گاهی از لحاظ زمانی و مکانی گاهی هم هیچ منطق درستی در کار نیست اما سرنوشت و تقدیر آن‌ها را از یکدیگر جدا کرده است.
جمله آثار نام‌برده چنین چالش‌هایی دارند. اغلب آن‌ها کاراکتر عاشق و معشوق با یکدیگر سر عناد دارند. دشمن هستند. تنفر زیادی نسبت به هم دارند. به همین سبب مخاطب رابطه میان دو کاراکتر را در یک فیلم رمانتیک ناکام می‌بیند. در صورتی که ناکامی در عشق انسان‌ را به بلوغ می‌رساند، بلوغ باعث خودشناسی می‌شود‌. و خودشناسی، عشق عمیق‌تری به بار می‌آورد.
با رسیدن به اوج منحنی قصه و وداع سهراب و مریم میزانسنِ ایستا در اختیار شخصیت‌ها قرار می‌گیرد. در این موقعیت باید به حضور مخاطبی که لحظه را دریافته نیز اشاره کرد. به قول راجر کاردینال در چنین مواقعی بیننده به شکلی آینه‌وار خود را در پرده نقره‌ای می‌بیند. او در این لحظه به ادراکی از خود می‌رسد. به نوعی از خودشناسی. در واقع مخاطب با کاراکتر اصلی همراه شده و هم‌پای او خودش را درمی‌یابد. فیلم «جنگل پرتقال» نیز به همین ترتیب بستری را برای علی بهاریان و مخاطب فیلم فراهم می‌کند تا عشق و خودشناسی در یک مرزبندی «نا»مشخص شکوفا شوند!

آسیب می‌زند یک پرنده به ساحل
تماشاگر یا باز است یا بسته
عقب‌ نشینیِ ترکش‌ها در حرکتِ سنگ‌ها
آغازیه‌ای برای بزرگداشت
پرده، ترکش‌هایِ قاطع را به کلام و نگاه
اسکناسی به شدت کاذب
خیالِ درجاتِ عالیه
سنگ‌ها
و ناپدید شدنِ تیرکمان
- - -
امیر قاضی‌پور

وقتی در فیلم " نسل پاد " ( Pod Generation ) ، گیاه‌شناس از شاگردهای خودش می‌خواهد که درخت را برای رهایی از فکر و تفکر زائد ، بغل کنند. و این عمل کاملن طبیعی است . درخت-تصویرِ انسان . ای کاش فیلم " نسل پاد " به کارگردانی خانم " سوفی بارت " از نظرات اکهارت تُله استفاده می‌کرد و آنرا سینمائی می‌کرد . وقتی اکهارت می‌گه با رفتن به دلِ طبیعت ، از هزاران سال تفکرِ شرطی شده، آزاد و رها می‌شویم . اما فیلم بیشتر شیفته ایده‌ی خودش می‌شود و نمی‌تواند ایده‌هایش را با حس و حال ، تصویر کند . و همه چیز انگار در محفظه و مصنوعی است. فیلم" نسل پاد " برای عموم تماشاگران می‌تواند تاثیرگذار باشد. و پرسش برای مخاطب ایجاد کند. مثلن چرا اکثر ساکنان زمین، از چیزهای طبیعی استفاده نمی‌کنند ‌. دیگه مزه میوه‌ها را هم نداریم. بجای آن، آشغال‌هایی مثلِ سن‌ایچ تولید می‌شود. برایم عجیبه چرا هیچ فیلم‌سازی نظرات کاملن طبیعی اکهارت تُله در " سکون سخن می‌گوید، زمینی نو و نیروی حال " را سینمایی نکرده. در حالیکه نیاز است

شاعر نگران معصومانه‌ای است که در ازدحام هیجان به سکوتی ژرف ملاطفت حقیقت را می‌کاود .‌
- مجید یگانه

به یاد داریوش و پروانه فروهر
برای پرستو فروهر



این جا حجمی
سفیدیِ اندام
پرده‌ای از گوشَت
-بره های تکرار-


اُریب
نامت
از بالا

- - -
امیر قاضی پور