ننامیدنی؛ لحظه‌ حال و دائو‌  

سال ۱۳۸۲، در «فرهنگسرای سرو» در کنارِ پارک ساعی تهران که امروز «فرهنگسرای بانو» نام گرفته، جلسه ادبی‌ به نام «اتاقِ شعر» داشتیم. تو این جلسه ادبی در سال ۱۳۸۲ و ۱۳۸۳، جوان‌های شاعر که امروز جزو شاعرانِ حرفه‌ای ایران هستند، با هم تبادلِ ادبی و هنری داشتیم. جلسه شعرخوانی که با جلسات دیگر فرق داشت‌ و کارهای آوانگارد، شعرِ آزاد و تجربی و آثارِ غیرمتعارف در آنجا زیاد خوانده میشد. بچه‌های جلسه، وبلاگ ( Weblog) داشتند و در وبلاگ، گزارش جلسه می‌نوشتند و شعرشان را در وبلاگ منتشر می‌کردند. من از « اتاق شعر» وبلاگ‌نویسی را آغاز کردم. وقتی سانسور بود و شعرِ امثالِ منو جایی منتشر نمی‌کردند. وبلاگ جایی شد برای شعر و یادداشت‌های روزانه. حتا ترویجِ شعر. اونوقت مثلِ امروز در اینستاگرام و شبکه‌های اجتماعی همه چیز سریع نبود. گاهی یک شاعر یک پُست را یک هفته تا چند هفته نگه می‌داشت تا نظرات مختلف را در وبلاگش داشته باشد. و بعد پُست بعدی.
برای بسیاری عجیب بود که ما شاعران، نویسندگان و اهل قلم، نوشته‌های حتا بلند و طولانی خود را در وبلاگ منتشر می‌کردیم. چون تنها فضا بود.
چقدر از پرشین بلاگ( Persianblog)، بدلیل سرویس بد و کُندی که داشت بدم می‌آمد؛ که آخرم تعطیل شد. سرویس بلاگفا( Blogfa )و بلاگ اسکای ( Blogsky) تند و سریع بودند؛ فضایی راحت برای وبلاگ نویسی بودند و هنوز هم هستند.

شعری که زندگی‌ست
یا فرقی نمی‌کند زندگی که شعر است.
کتاب شعر-هایکویِ «باشو؛ شاعر بزرگ ژاپنی» را با ترجمه مترجم گرانقدر آقای ع.پاشایی می‌خوانم. ۵۸۰ هایکو، که نشرِ خوب «کارگاه اتفاق» به زیبایی منتشر کرده است. چهارصد صفحه شعرهایی برای تمام عمر و زندگی. « فریدون رهنما» می‌گفت: « چرا زندگی یکپارچه شعر نشود». شعر را فقط یک نفر نباید بنویسد. شعر را باید همه داشته باشند. شاعر همه چیز را به دیدن فرا می‌خواند. روحِ فریدون رهنما را احضار می‌کنم به شعرهای« ماتسونو باشو» (Matsuo Basho) در کتاب شعرِ «باشو؛ شاعر بزرگ ژاپنی» ، که مصداقِ سخنانِ رهنما، این شاه‌کارِ باشو است. شاعرانی که مثلِ « ماتسونو باشو» ، در جواب هم بصورت زنجیره‌ای و سلسله‌وار شعر می‌نوشتند و مسابقه شعر برگزار می‌کردند. چرا باید کتاب مهم و تاثیرگذارِ «باشو؛ شاعر بزرگ ژاپنی» از سال ۱۳۹۸ که اولین چاپ را در ایران دارد، تا امروز در سال ۱۴۰۳ ، فقط دوبار چاپ شده باشد/؟
انگار چیزی در کتابخانه‌ام کم بود. اصلن فکر نمی‌کردم شاعری تمامِ مناسبات و رویدادهای زندگی‌اش را شعر کرده باشد. چرا نباید زندگی یکپارچه شعر شود. هنرِ دیدن و مشاهده‌گری ، دائو و ذن در هایکوها و شعرهای ژاپنی. بله! آقای رهنما، روزی که همه ببینند همه شاعر خواهند شد.

■ چهار هایکو از کتاب باشو شاعر بزرگ ژاپنی با ترجمه ع.پاشایی

۱.
شبنم چکه‌چکه
می‌خواهد بشوید
غبارِ این جهانِ گذران را

۲.
شبنم یخزده
قلمِ خشک می‌کشد
آب زلال را

۳.
ناقوس معبد ار صدا می‌افتد
عطرِ گل می‌خورد
به شامگاه

۴.
گل‌های گیلاس می‌شکفند
یک هفته است دُرنایی را می‌بینم
در پایِ تپه‌ها

گلوله‌ ساچمه‌ای
تفنگای شکاری
کندنِ پوستِ روباه برای یادگاری
کُشتنِ بچه آهو
شکستنِ پای سد
سنگ زدن به گربه
تیر زدنِ به پلنگ
رحم باید داشت
رحم باید کرد
مهربانی کن
از شکار برگرد
رحم باید داشت رحم باید کرد
مهربان باش و از شکار برگرد
عقاب باید بپره
قفس براش عذابه
موش تو آزمایشگاه زندگیش اضطرابه
حتا یک مورچه ریز
دنیا براش قشنگه
برای زنده موندن با سختی‌ها می‌جنگه
رحم باید داشت رحم باید کرد
مهربانی کن از شکار برگرد
رحم باید کرد رحم باید داشت
از شکار برگرد

گریه اسبُ ببین
دادِ کلاغُ دریاب
سمی و نفتی شدن
ماهی‌های تویِ آب
هر روز خبر می‌رسه
تو دشتِ رنگ پریده
نسلِ یک موجودِ خوب به انقراض رسیده
رحم باید داشت رحم باید کرد
مهربانی کن از شکار برگرد


متنِ بالا از ترانه «علیرضا تهرانی» از بچه‌های خواننده است که به شغل زیبای کتابفروشی مشغول است. ترانه بالا از « از شکار برگرد» را با یک سرچ ساده در گوگل با صدای علیرضا تهرانی می‌توانید گوش کنید. سرنوشت حیوانات و انسان یکی است. حیوانات نباید کشتزارِ انسان‌ها باشند‌. همانطور که زنان کشتزارِ مردان نیستند. حقِ حیات برای تمام جانداران. هم حیوان و هم انسان. بهره‌کشی از حیوانات را متوقف کنیم. حیوانات را کشتار نکنیم و گوشت آنها را نخوریم.

یکسان دانستنِ زندگی و تئاتر. عملِ بازیگر شاعرانه است. چون قدرتِ تخیلِ خود را به کار می‌گیرد. خودش را جایِ شخصیت‌ها می‌گذارد و حس‌هایِ متفاوت را در صحنه‌یِ تئاتر ، اجرا می‌کند. این که بتوان دیگران را قادر به وانمود کردن دانست، خود بخشی از وانمود کردن است. شعر فقط روی کاغذ نیست. زبان‌بازی‌ها و لفاظی‌های شاعرانه در صحنه‌ی تئاتر نمود دارد. حسادت گاهی خوبه. منِ شاعر حسادت می‌کنم به این بازیگر که اسمش فیبی والر-بریج (Phoebe Waller-Bridge) نویسنده ، بازیگر و تهیه‌کنندهٔ بریتانیایی است؛ بازی او را در دو اثرِ همنام در تئاتر و سریال دیدم. سریالِ فلیبگ( Fleabag) در دو فصل و تئاترِ هشتاد دقیقه‌ای فلیبگ( Fleabag) که فیلم‌تئاتر آن را دیدم. اگر تئاتر و سریالِ Fleabag را در پیوند با هم دیده باشید، فوق‌العادست. سریال و تئاتر همدیگر را کامل می‌کنند. هرچند هر کدام از تئاتر یا سریال را مستقل هم می‌توان دید. "فیبی والر-بریجِ" بازیگر ، تمام وجودِ خودش را بدونِ سانسور ابراز می‌کند. به اندازه‌ای که بدرستی گفته می‌شود" این من باید محو شود " ، به نمایشِ همین منیت و ایگو هم نیاز داریم. تمناها، اندام‌ها، لفاظی‌ها، انحراف‌ها، روابط، زبان‌بازی‌ها و... تن‌-تنانه‌یِ تنهایی یک زن در فیلم‌تئاتر فلیبگ( Fleabag) و البته سریال فلیبگ.



■ مشخصات فیلم‌تئاتر ملی: فلیبگ
National Theatre Live: Fleabag 2019
ژانر: کمدی
ﮐﺎﺭﮔﺮﺩﺍﻥ:
Tony Grech-Smith, Vicky Jones
بازیگر:
Phoebe Waller-Bridge
کشور: انگلستان
زمان فیلم‌تئاتر: ۸۰ دقیقه
زبان: انگلیسی
زیرنویس چسبیده فارسی ( SoftSub) دارد
خلاصه تئاتر: نگاهی به زندگی زنی متفاوت به نام فلیبگ با سبک زندگی متفاوت. خانواده و روابط دوستی او دچار مشکلات فراوانی شده است و کافه‌اش هم به سختی به کارش ادامه می‌دهد. او متوجه می‌شود که چیزی برای از دست دادن ندارد.

سریال دیدن مترادف است با زندگیِ روزمره. وقتی تو دو جلسه دو فصل از یک سریال دوازده قسمته بنام فلیبگ ( Fleabag) را دیدم. سریال Fleabag هر قسمتش کمتر از نیم‌ساعته. آدم‌ها مدام خودشونو ابزار می‌کنند. وجودشونو، نوع زندگی‌شونو و... تمایلات سکسی‌شونو تو یک سریال کمدی که کلی خندیدم. بازهم همه چیز به دائو برمی‌گردد. خودتان را با تمام وجود ابراز کنید.
بازی‌هایی که دوست دارم:
بازیِ فیبی والر-بریج (Phoebe Waller-Bridge) که علاوه بر بازی در سریال فلیبگ، نویسنده این سریال هم هست. یک بازیگر با جسارت که خودش را سانسور نمی‌کنه. تجربه زندگی روزمره و سبکِ زندگی در این سریال. هر روز باید سریال خوب دید.

یک شعر از امیر قاضی‌پور ✔️

عصرِ خلوت در زغالِ انقلاب
کِشتی شکستگان
و نیرنگ پایانِ پاهامان
غرقه در گوش است وقتی گوش اشتباه می‌کند

صبح‌ هایِ شبانه‌روز
من از وقتی مهمان دعوت کردم
روح به پهنایِ اندامش
و گوشِ خيلی خطرناكی روبرویِ آينه
نوزادگانِ نو برایِ دیدن
محوری با ردا
رقاصکی که فکر می‌کند خشکیِ بدن از سینه است

آويزه‌هایِ گيلاس، روح را تك و تنها نمی‌گُذارد

صنعتگران روحشان را طبل‌آسا از كيفيتِ گوششان بهتر می‌سازند
غلتیدن جز خیزشِ اقتدارش
کِشتی شکستگان
و نیرنگ پایانِ پاهامان
غرقه در گوش است وقتی گوش اشتباه می‌کند
خلوت در نگاهِ دنیا / هیبتِ برون
عصرِ خلوت در زغالِ انقلاب
تو چه گونه می‌توانستی ببينی چه لَزِج و چه قدر خوشمزه لميده است در نگاهِ پيله

"تجلیِ قدرت"
اربابانِ نامی به نامِ "حسِ تهی "

من از وقتی كه جلسه گذاشتم اشباع شدم

من از وقتی كه جلسه نمی‌گذارم خالی نمی‌شوم این جمله نگاتیو یا negative است









توهم همیشگی انقلاب‌ها این است که چنانکه قدرت به دست قربانیان قدرت، که از بی‌عدالتی‌های فعلی مبرا هستند، سپرده شود آن را عادلانه به کار خواهند برد. اما به استثناءِ انسان‌های کاملا مقدس، قربانیان درست به اندازۀ عذاب‌گرانشان آلودۀ قدرت می‌شوند. شری که در قبضۀ شمشیر هست به نوک آن نیز منتقل می‌شود. به همین دلیل قربانیانی که به این ترتیب به قدرت رسیده و سرمست تغییرند، به همان اندازه یا بیشتر از آن ، آسیب می‌رسانند و خیلی زود دوباره به همان جایی سقوط می‌کنند که پیشتر بودند.
سیمون وِی ( Simone weil) . شاعر و عارف فرانسوی
فارسی‌ی: بهزاد‌حسین‌‌زاده

شخصیت و روحیه زیبای «ایزابل هوپر» در فیلم «نیازهای مسافر» ، اثر هونگ سانگ سو، فیلم‌ساز اهل کره‌جنوبی. در جایی از فیلم « نیازهای مسافر»، دوست ایزابل هوپر، روحیه این زن فرانسوی را اینطور توصیف می‌کند: «هر روز با این تفکر زندگی می‌کنه که روزی قراره بمیره ». یادِ یک بخش از اثر لائو زه یعنی‌« کتاب دائو دِ جینگ» افتادم:
فرزانه تسلیم آن چیزی است که لحظه‌ی حال برای او به ارمغان می‌آورد.
او می‌داند که بالاخره خواهد مُرد
و به هیچ چیز وابستگی ندارد
توهمی در ذهنش نیست
و نیز مقاومتی در بدنش نیست.
او درباره‌ی عملش فکر نمی‌کند
اعمال او از مرکز وجودش صادر می‌شوند.
به گذشته‌اش نچسبیده،
پس هرلحظه برای مرگ آماده است؛ همان‌طور که دیگران پس از یک روز کاری سخت،
برای خواب آماده‌اند.


چیز عجیبی نیست که فیلم نیازهای مسافر ( A Traveler's Needs) با دائو دِ جینگ پیوند دارد. هونگ سانگ سو (Hong sang soo )؛ کسی‌‌ست که فیلمسازی را تبدیل به زندگی روزمره کرده است. هونگ سانگ سو، دائو دِ جینگِ فیلمسازی‌است. دائو چیزی جز تجربه روزمره زندگی نیست. وقتی گرسنه‌تان شد غذا می‌خورید وقتی تشنه‌تان شد آب و نوشیدنی می‌نوشید و به همین ترتیب زندگی را در لحظه حال می‌گذرانید. یک جا در فیلم نیازهای مسافر، فکر کردم ایزابل هوپر مُرده است. اما او به خواب رفته بود؛ بعد از یک روز کاری یعنی تدریس زبان فرانسه. پس هرلحظه برای مرگ آماده است؛ همان‌طور که دیگران پس از یک روز کاری سخت، برای خواب آماده‌اند. آقای هونگ سانگ سو و خانم ایزابل هوپر، فیلم شما مرا به وجد و شادی آورد. و این چیز کمی نیست.

ترانه محبوبم با صدای نورا جونز ( Norah Jones) که بارها گوش دادم. هم‌چنان می‌شنوم و جاری‌ست.
ترانه را با یک سرچ ساده می‌توانید گوش کنید.


Sunrise, sunrise
Looks like mornin' in your eyes
But the clock's held 9:15 for hours
Sunrise, sunrise
Couldn't tempt us if it tried
'Cause the afternoon's already come and gone
And I said
Hoo, ooh, ooh, ooh
Hoo, ooh, ooh, ooh
Hoo, ooh, ooh, ooh
To you
Surprise, surprise
Couldn't find it in your eyes
But I'm sure it's written all over my face
Surprise, surprise
Never something I could hide
When I see we made it through another day
Then I say
Hoo, ooh, ooh, ooh
Hoo, ooh, ooh, ooh
Hoo, ooh, ooh, ooh
To you
Now the night
Will throw its cover down
On me again
Ooh, and if I'm right
It's the only way
To bring me back
Hoo, ooh, ooh, ooh
Hoo, ooh, ooh, ooh
Hoo, ooh, ooh, ooh
To you
Hoo, ooh, yeah
Hoo, ooh, ooh, ooh
Hoo, ooh, ooh, ooh
To you



طلوع خورشید، طلوع خورشید
مثلِ صبح توی چشم‌های تو هست
اما ساعت، ساعت‌ هاست
روی 9:15 نگه داشته شده
طلوع خورشید، طلوع خورشید
اگه سعی کنه هم نمی‌تونه ما رو وسوسه کنه
چون بعد از ظهر قبلن اومده و رفته
و من می‌گم
هوو، هوو، هوو
این کار رو می‌کنی؟
سورپرایز، سورپرایز
نمی‌تونم توی چشمای تو اون رو پیدا کنم
اما مطمئنم تمامش روی صورتم نوشته شده
سورپرایز، سورپرایز
هیچ چیزی رو نمی‌تونم قایم کنم
وقتی میبینم ما اونو به خاطر یه روز دیگه ساختیم
بعدش می‌گم
هوو، هوو، هوو
این کار رو می‌کنی؟
و حالا شب
پوشش رو کنار میذاره، هوو، روی من دوباره
و اگه درست میگم
تنها راهی هست که من رو بر می‌گردونه
هوو، هوو، هوو
این کار رو می‌کنی؟
هوو، هوو، هوو
به تو

آگاهیِ نو


بزرگترین دستاورد انسان، آثارِ هنری، علمی یا فناوری نیست؛ بلکه تشخیص این بدکارکردیِ ذهنی و جنون است. درگذشته‌یِ دور، تعداد اندکی توانستند به این تشخیص برسند. مردی به نام سیدارتها که ۲۶۰۰ سال قبل در هندوستان زندگی می‌کرد، شاید اولین کسی بود که به طرز کاملا شفافی به این تشخیص رسیده بود. سپس، لقب بودا به او داده شد. بودا یعنی « انسانِ بیدار » که در همان زمان، یکی دیگر از معلمان بیدار به انسانیت در چین ظهور کرد. نامش لائو زه( Lao tzu) بود. او آموزه‌هایش را در یکی از بزرگترین کتاب‌های معنوی که تاکنون نگاشته شده است، به جا گذاشت؛ دائو دِ جینگ ( Tao Te Ching).

متنِ بالا از کتاب « زمینی نو » ( A New Earth ) اثر اکهارت تول ( Eckhart Tolle ) با ترجمه « محمدرضا بابامرادی» استخراج شده است. یک انتقاد دوستانه به عنوان یک شاعر از مترجمانِ فارسی آثارِ اکهارت تول یا اکهارت تُله در ایران دارم . مترجم معروف آثارِ اکهارت تول آقای مسیحا برزگر در ترجمه خود از متنِ بالا در کتاب زمینی نو، نام بودا ، لائو زه و کتاب جاودانه دائو دِ جینگ را ترجمه نکرده است! واقعا به چه علت؟ چرا مترجمان ما در ایران، فکر می‌کنند باید متن را خلاصه کرد و مخاطب ایرانی را در فهم و درک اثر دستکم می‌گیرند. در حالیکه اثرِ جاودانه دائو دِ جینگ با استقبال مخاطب بارها و بارها با چند ترجمه در ایران منتشر شده است. چرا دائو دِ جینگ و لائو زه باید حذف شود؟ مترجم گرامی آقای مسیحا برزگر نمی‌دانند اندیشه آموزگارِ معنوی اکهارت تول در گفتار و نوشته‌هایش از اساس بر مبنای دائو و دائو دِ جینگ است(؟).اکهارت تول بارها در گفتار، نوشته‌ها و سخنرانی‌هایش به لائوزه و کتاب دائو دِ جینگ اشاره کرده است. در یکی از سخنرانی‌هایش اکهارت تول، کتاب دائو دِ جینگ را بر دست گرفته و نزدیک به یک ساعت و نیم، کتاب لائو زه را خوانش و تفسیر می‌کند. هیچ یک از مترجمان آثار اکهارت تول، کل متن کتاب‌های او را ترجمه نکردند. بسیاری از اسامی و سطرهای کتاب‌ها را حذف کردند. اینها ربطی به سانسور ندارد. ترجمه دلبخواهی! است. در حالیکه اگر مترجمان به عنوان نمونه همین دائو دِ جینگ را حذف نمی‌کردند، به فهم و درک نوشته اکهارت تول، بیشتر کمک می‌شد. وقتی مترجمی جوان متولد ۱۳۷۷ بنام « محمدرضا بابامرادی» در ترجمه خود، دائو دِ جینگ را فراموش نمی‌کند. این انتقاد به معنی این نیست که مترجمان آثار اکهارت تول، تاثیرگذار نبودند. اگر آنها نبودند کتاب‌های اکهارت: زمینی نو، نیروی حال، سکون سخن می‌گوید و تمرین نیروی حال هرگز در ایران شناخته نمی‌شد. اما حذف دلبخواهی متن را نمی‌شود نادیده گرفت.

راز آرامش در زندگی چیست؟

فرزانه پاسخ داد:
زندگی بسیار ساده است، به آن شرط که شما آن زمان که دراز‌ کشیده‌اید فقط دراز کشیده باشید،
و زمانی که راه می‌روید فقط راه بروید،
زمانی که غذا می‌خورید فقط غذا بخورید،
و به همین ترتیب نیز همۀ کارهایتان را انجام دهید.

زیرا آن زمان که شما دراز می‌کشید به این فکر می‌کنید که کی بلند شوید،
زمانی که بلند شدید فکر می‌کنید که بعد آن باید کجا بروید،
زمانی که دارید می‌روید به این فکر می‌کنید که چه بخورید و به همین ترتیب...

فکر و ذهن شما همیشه یک قدم جلوتر از آن لحظه‌‌‌ای است که خود شما هستید.
همین باعث می‌شود که نتوانید از اکنون لذت ببرید.
غافل از اینکه معجزۀ زندگی تنها وقتی اتفاق می‌افتد که درک کنید بهترین لحظه همین لحظه است.

این بیشتر یک افسوس است تا تلخی.
افسوس برای آنچه زندگی تواند شد و نیست.
به گمانم آنگاه که این افسوس را از دست بدهیم جانوری شکمباره بیش نخواهیم بود.

می‌‌کُشیم
و می‌کُشند
و خواهند کُشت
و خواهیم کُشت. تا کی؟



از متنِ فیلم بی‌همتای " پسر ایران از مادرش بی اطلاع است " اثر فریدون رهنما

همه‌یِ صبح‌هایِ جهان سقوطِ معانی
از لبه‌هایِ رودخانه



این تا تو روز.

به نامِ یک روشن

مثلِ خودم.

این تا تو را نداشت

وقتی که نه پاک می‌شوم...





بعدازظهرِ ششم بهمن۱۴۰۳، بینِ ساعت چهار تا هشت شب از زورِ خستگی به خواب رفتم. منی که حتا در خواب هم بیدار هستم. فکر کردم ساعت خواب است. و الان باید دو سه بامداد باشد. پدرم داشت در اتاقِ بغلی تلویزیون می‌دید. زمان یک چیزِ جعلی‌ نیست؟ فراتر از اوقاتی که برای کارهایمان برنامه داریم. احساسِ فراموشی پیدا کردم بینِ ساعت چهار تا هشت شبِ ششم بهمن.
در حالِ دیدنِ فصل دوم سریال جداسازی ( Severance) هستم. با فراموشی به دنیا می‌آییم و با فراموشی از دنیا می‌رویم. تمامِ زمان‌هایِ جعلی. دائو پشتیبان من است.

گاهی دوست دارم رمان‌های عامه‌پسند بخوانم. بعد از خواندنِ شاه‌کارِ « مردی که خواب است» رفتم سراغِ رمان «استخوان‌های دوست داشتنی» اثر Alice Sebold. تا تغییر ذائقه بدم. از یک اثرِ پُرتکلف به یک اثرِ ساده و روان. ابتدا فیلم استخوان‌های دوست داشتنی ( Lovley Bones) را دیدم و بعد از سال‌ها رمانی که از آن فیلم اقتباس شده را بصورت کتاب الکترونیکی میخوانم. بنظرم بیشتر از فیلم، این رمان مناسب برای یک مینی‌سریال پنج شش قسمتیه. چون تو فیلم، خیلی از لحظات عاطفی ، کودکانه و انسانیِ رمان استخوان‌های دوست داشتنی نیست. تو ایران، تعریف ما از عامه‌پسند کارهای مبتذل و سطحی‌ست که تعریف درستی نیست. پاورقی‌نویسی و سطحی‌نویسی ربطی به عامه پسند بودن نداره. عامه پسندها در ادبیات و هنر، به هیچ وجه سطحی نیستند. مثلِ آب روان می‌مونه. جاری هستند مثلِ استخوان‌های دوست داشتنی.

هونگ سانگ سو
فیلمساز کُره‌ای
و نگاه به طبیعتِ خویشتن
این فیلمساز-شاعر
امسال دو فیلم عالی ساخت
دائو دِ جینگ فیلمسازیه.
به امرِ روزمره مثل آب خوردن و سلام کردن تبدیل شده.

ریویو زیر از ایمان رضایی در ارتباط با فیلم سینمایی «کنار رودخانه»( By The Stream) ساخته هونگ سانگ سو ( Hong sang soo) فیلمساز‌ کُره‌ای است. نامزد بهترین فیلم فستیوال لوکارنو و برنده جایزه بهترین بازیگر زن برای کیم مین هی.




به نظر می‌رسد هونگ سانگ سو بیش از همه‌مان به آن گزاره‌ی مشهور دست‌نیافتنی نزدیک است و شاید حتی به آن دست یافته؛ گزاره‌ای که اذعان داشت «فیلمسازی یک امر‌ روزمره است.»
«کنار رودخانه» دومین فیلم ریلیز شده از این فیلمساز کره‌ای در سال ۲۰۲۴ بود که در فستیوال لوکارنو نمایش باشکوهی داشت. بازیگر ثابت فیلم‌های سانگ-سو، کیم مین-هی برنده‌ی جایزه بهترین نقش‌آفرینی سال از لوکارنو شد و عده‌ای نیز حتی فیلم را در صدر بهترین‌ فیلم‌های هونگ سانگ-سو دانسته‌اند.
فیلم تازه‌ی او مشخصا همان ویژگی‌های همیشگی سینمایش دارد. یک کارگردان به شهری می‌رود که قبلا برای حضور در یک فستیوال به آن سفر کرده بود و رابطه‌‌ی احساسی خاصی با آن دارد. در طول فیلم، برخوردها و آشنایی‌ها و فوران احساسات همچنان مشهودند. دورهمی‌ها و مستی‌ها و گاهی حتی مجادله‌ها و شرمگین شدن‌های کاراکترها دوباره با غریزه‌ی هوشمند فیلمساز طوری چیده شده‌اند تا مخاطب به راحتی در جریان فیلم قرار بگیرد و غرق سادگی‌های روایت شود. از این جهت احتمالا تنها از هونگ سانگ سو می‌توان انتظار داشت که یک الگوی تکراری را بارها رونوشت کند و همچنان نتیجه‌ای جذاب ارائه دهد؛ و چرایی آن را می‌توان در این رویکرد جستجو کرد که او همواره فیلم‌هایی ساده و متکی به غریزه ساخته است و از فرمول‌گرایی کاملا به دور بوده است.
- ایمان رضایی

اگر او خود را می‌ستاید، من او را خوار می‌دارم
اگر او خود را خوار می‌دارد، من او را می‌ستایم.
و هم‌چنان او را به تناقض می‌اندازم
تا وقتی بفهمد
که او هیولایی است که از دایره‌ی سراسر فهم بر می‌گذرد.








پس انسان چه موجود عجیب‌الخلقه‌ای است! چه تازه، چه دیوآسا، چه آشوب‌ناک، چه متناقض‌نما، چه شگفت‌انگیز! قاضی همه چیز، کرم خاکی نحیف، گنجینه‌ی حقایق، چاله‌ی هرز شک و خطا، شکوه و زباله‌ی‌ کائنات!
چه کسی چنین گوریدگی را از هم خواهد گشود؟ این بی‌گمان فراتر از جزم‌اندیشی و شک‌آوری است، برتر از هر فلسفه‌ی انسانی...
طبیعت [برای اعتماد بخشیدن به ما] بر شکاکان و افلاطونیان خط بطلان می‌کشد، و عقل [برای آن که نشان دهد هیچ چیز یقین نیست] جزمیان را لعن می‌کند. در این میان چه بر تو خواهد رفت ای انسان که به جست‌‌وجوی کشف سرنوشت واقعی خود از رهگذر عقل طبیعی برآمده‌ای؟ تو نمی‌توانی پرهیخت از این سه فرقه، هم‌چنان که در هیچ‌یک از این فِرَق بقایی نداری.
پس بدان ای مغرور که خود چه متناقض‌نمایی هستی. فروتن باش بی‌عقل عاجز!
خاموش باش ای طبیعت نحیف!





یادآوری از کتاب : پاسکال
نوشته: بن راجرز
مترجم: اکبر معصوم‌بیگی
چاپ یکم : نشر آگه